Forex Nedir?
Forex, “Foreign Exchange” teriminin kısaltmasıdır. Forex nedir sorusuna genel anlamda bir cevap vermek gerekirse; finansal piyasa ticareti, mal ve hizmet ticareti veya turizmi konu alan çeşitli nedenlerle bir para birimini başka bir para birimine değiştirme işlemi olarak tanımlanabilir. Bank for International Settlements (Uluslararası Ödemeler Bankası) tarafından yayınlanan son üç yıllık rapora göre, ortalama forex işlem hacminin günlük 5,1 trilyon doların üzerinde olduğu belirtilmektedir.
Forex, dünya çapındaki bankalar, kurumlar ve bireysel yatırımcıların haftanın 5 günü 24 saat işlem gördüğü bir piyasadır. Diğer finansal piyasalardan farklı olarak, forex için merkezi bir piyasa bulunmaz. Para birimleri o anda hangi piyasa açıksa o ülkenin piyasası üzerinde işlem görür.
Çeşitli amaçlar için çok fazla forex işlemi yapılırken, para birimi değiştirme işleminin büyük çoğunluğu kâr elde etmek amacıyla yapılır. Her gün dönüşümü yapılan birçok para birimi bulunurken bazı para birimlerinin fiyat hareketleri son derece dalgalı (volatil) hale gelebilir. Forex'i tüccarlar için bu kadar cazip kılan da bu oynaklıktır: risk artışına paralel olarak daha yüksek kâr şansı verir.
Forex ticareti, bir para biriminin satın alınmasını ve diğerinin aynı anda satılmasından ibarettir. Forex'te, tüccarlar, -para birimleri ağırlıklı olmak üzere- finansal varlığın yönü hakkında tahminlerde bulunarak para birimi, emtia, endeks gibi enstrümanları alıp satarak kâr elde etmeye çalışırlar.
Forex de aynı hisse piyasası gibi varlığın değeri üzerinden spekülasyona bağlı olarak döviz ticareti yapabilirsiniz. Ancak forex ile hisse piyasası arasındaki en büyük fark, forex’te aynı kolaylıkla yukarı veya aşağı işlem yapabilmenizdir. Bir para biriminin değerinin artacağını düşünüyorsanız, satın alabilirsiniz. Düşeceğini düşünüyorsanız, satabilirsiniz.
Bu denli devasa büyüklükteki bir pazarda, satarken bir alıcı ve satın alırken bir satıcı bulmak diğer pazarlara göre çok daha kolaydır. Örnek vermek gerekirse; yapılan bir teknik analize göre İsviçre frangının dolar karşısında değer kazanacağı tahmin ediliyor ve temel analize göre ekonomik veriler de bu tahmini destekliyor olsun. Buna göre yatırımcı İsviçre frangına karşılık dolar satarak forex ticareti yapabilir. Yatırımcının aldığı bu pozisyon, tahminleri doğrultusunda ilerlerse ve frang dolar karşısında ne kadar değer kazanırsa o oranda kâr elde eder. Yapılan tahminin aksine bir hareket söz konusu olursa zarar da aynı oranda gerçekleşir.
Ayrıca forex piyasasında kullanılabilen kaldıraç sistemi, yatırımcının sermayesinin üzerinde ticaret yapmasına imkân tanır. Bu durumda elde edilebilecek kâr ya da zarar açılan pozisyon büyüklüğüne göre hesaplanır.