Pi̇yasa Noorcm Yurtdışı Piyasa Bülteni - Sn. Arzu Toktay'ın Katkılarıyla 16-03-2020
PİYASA NoorCM Yurtdışı Piyasa Bülteni - Sn. Arzu Toktay'ın Katkılarıyla
Teşvik paketlerinin arkası kesilmiyor...
Yurt dışı piyasalarda neler olup bittiğine bakarken geçtiğimiz haftanın gündeminden kopmak mümkün olmuyor. Görünen o ki bir süre daha Covid-19 salgını, ekonomik etkileri ve bu duruma karşı alınan önlemleri takip etmeyi sürdüreceğiz. Çin’de kontrol altına alınan virüs salgını bugünlerde İtalya başta olmak üzere Avrupa ülkelerini etkisi altına aldı. Hafta başında Amerika’da 1000 kişi üzerine çıkan vaka sayısı ile hükümet ekonomiyi desteklemek amacıyla bir takım önlemler aldı. Virüs salgınından etkilenen sektör ve kurum çalışanlarına mali teşvik paketi açıklandı. Öte yanda konu ile ilgili çalışmaların devam ettiği ve ekonomik geri çekilmenin önüne geçmek amacıyla yeni birtakım önlemlerin devreye gireceği anlaşılıyor.
FED’in ardından diğer gelişmiş ülke piyasalarını takip etmesi bekleniyordu. 11 Mart toplantısında İngiltere Merkez Bankası (BOE) fonlama faizini 50 baz puan indirim ile 0.75’ten 0.25’e çekti. Aylık varlık alım programı 435 mia Sterlin olarak kalırken her iki karar da çoğunluk kararı ile alındı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) toplantısından önce Almanya Başbakanı Angela Merkel virüs ile mücadele esnasında Birliğin mali kurallarında gevşeme sinyali verdi. 12 Mart ECB toplantısında alınan banka mevduat faiz oranını eksi 0.50 seviyesinde sabit tuttu. Bunun yanında aylık 20 milyar Euro’luk varlık alımına ek olarak yıl sonuna kadar 120 milyar Euro'ya tamamlanacak yeni bir LTRO programı açıkladı. Gerektiğinde bankacılık sistemine finansal destek sağlanacak ve geçici olarak bankalar likidite ve sermaye tamponlarının tamamını kullanabilecek. Bankalara yapılan stres testleri 2021’e ertelenecek. Toplantı sonucunda bankacılık sektörünün likidite ve operasyonel koşullarını rahatlatacak önlemler ağırlıktaydı. Avrupa Merkez Bankası 2008 krizinden aldığı ders ile bu kez daha aktif davranmış görünüyor.
Hafta arası alınan İtalya, İngiltere ve Avustralya’nın coronavirüs negatif etkilerini azaltmak amacı ile teşvik paketi açıkladı. Amerikan Başkanı Donald Trump işletmeleri ve tüketicileri rahatlatıcı yönde vergi erteleme ve indirim haberi verdi. Bu durum kısa vade için ekonomiye 200 milyar dolar enjekte edilmesi anlamına geliyor. Dünya genelinde 153 milyar dolar seviyesine ulaşan bütçe desteği tahmin ediliyor. Dünya Bankası gelişen ülkelere destek için 12 milyar dolarlık bütçe ayırdı. IMF virüs salgını ile mücadele eden ülkelere 50 milyar kaynak ayırırken gelir seviyesi çok düşük olanlar için 10 milyar dolar sıfır faizli kredi sözü verdi. İngiltere 12 mia Sterlin virüs paketinin yanında 30 mia Sterlin bütçeden kaynak yarıldığını duyurdu.
Çin bankaların Merkez Bankasında tutulan karşılık oranını düşürdü. Mali politikaların daha aktif kullanılması ve vergi indirimleri gündemde iken hükümetin virüs etkisindeki bölgelere daha fazla kaynak aktarımı yapacağı açıklandı. Japonya 1.1 trilyon Japon Yen kredi desteği ve 430.8 milyar Yen medikal sektörüne yardım kararı açıkladı. Japonya’da önümüzdeki aylarda 30 trilyon Yen civarında bütçe tavanının artırılacağı beklentisi var. Güney Kore 9.70, Avustralya 11.4, Tayland 12.7, Singapur 4.6, Hong Kong 15.4, Malezya 28.3 mia dolar teşvik paketi açıkladı.
Şimdi gözler 18 Mart Amerikan Merkez Bankası (FED) toplantısına çevrildi. Toplantıda 50 ile 75 baz puan arasında faiz indirimi bekleniyordu. Vaktinden önce beklenen oldu ve 15 Mart günü FED fonlama maliyetini 75 baz puan indirim ile 0-0.25 aralığına çekti. Bunun yanında 500 milyar dolar tahvil 200 milyar mortgage piyasası olmak üzere toplamda 700 milyar dolarlık tahvil alımı yapılacak. Tahvil alımlarının ne zaman sona ereceği konusunda ise ucu açık bırakıldığını anlıyoruz. Beş büyük Merkez Bankası dolar swap line üzerinden likidite sıkışıklığını giderebilecek. Yeni haftaya başlarken rezerv para statüsünde olan Dolar likiditesinde sıkışıklığın önüne geçmek için devasa bir paket geldi. Likidite sıkışıklığının olduğu bir ortamda piyasalar iyice kriz fiyatlamasına geçti diyebiliriz. Bakalım bu hafta alınan önlemler işe yarayacak mı?
FED faiz politika fiyatlaması
Amerika 10 yıllık tahvil faiz oranı
Tahvil piyasasında son dönem oranlarda yaşanan geri çekilme sonrasında S&P500 içerisindeki hisse senetlerinin 12 aylık temettü verimi ile 10 yıllık tahvil getirisi arasındaki fark rekor seviyeye ulaştı.
LME endüstriyel metal piyasasındaki fiyat hareketleri küresel ekonomik büyümeye ilişkin beklentileri yansıtması açısında son derece önemli. Piyasada işlem hacminin oluştuğu yer Londra Metal Borsası son dönemde Sangay Metal Piyasası da LME ile beraber takip ediliyor. Coronovirüs salgını sonrasında Çin'de azalan tüketim ile beraber stoklarda yükseliş olduğu görülüyor. Son haftalarda Virüs salgının diğer ülkelere de yayılması ile beraber tüm emtialarda olduğu gibi endüstriyel metal piyasasında da fiyatlarda sert düşüşler yaşandı. Ekonomik barometre olarak görülen bakırda LME de 3 ay vadeli bakır fiyatları 5400 dolar/ton seviyesine kadar geriledi. COMEX de hafta içinde görülen en düşük seviye 243 sent/lbs ve haftanın son işlem gününde limitli olmakla beraber yukarı yönlü bir tepki var. Öte yanda son sert geri çekilme ile teknik görünüm bozuldu. 50 günlük hareketli ortalamanın 200 günlük hareketli ortalamayı aşağı yönde kesmesi 'death cross' ile tekrar 200 günlük hareketli ortalama üzerine çıkılmadan yükselişler tepki olarak kalabilir. Kalıcı bir toparlanma Dünya ekonomik büyüme beklentisinde iyileşme ve virüs negatif etkinin geride kaldığı anlamına geldiğinden bakır fiyatları yakın takibe alınmalı.
Yeni haftadan beklediklerimiz
Sonuç olarak, her on senelik döngüde kriz fiyatlamasına giren küresel piyasalar bu alışkanlığını bozmadı. Kolay para politikaları ve düşük faiz ortamının bu kez de küresel ekonomiyi resesyon endişesinden kurtaramadığı anlaşılıyor. Önümüzdeki 10 senede mevcut ekonomik düzenin kademeli olarak değişme sürecinde olacağı bir döneme giriyoruz. Virüs salgını daha kötüye gider mi ekonomiler durma noktasına gelir mi bilemeyiz? Buna rağmen yönetici konumundaki ülkelerin statükoyu koruma çabası ile bu krizin zirve yaptığı ve küresel piyasalarda oynaklığın peyderpey düştüğü bir haftaya giriyor olabiliriz.