Küresel piyasalar FDA onayını bekliyor...
Küresel piyasalar başarılı aşı çalışmalarına yetkil kurumlar tarafından onay çıkmasını ve ugulama aşama geçilmesini fiyatlarken; virüs vaka sayısındaki seyire bakılırsa en kötüsü geride kalmadı. Piyasalar ileriye dönük beklentileri satın alması ile bilinirken tünelin ucuna varana dek olanlara fazla itibar etmiyor.
2021 yılına ilişkin beklentilere ekonomik normalleşme ile istenen büyüme yakalanabilri. Öte yanda Çin ekonomisi önceden V tipi toparlanma eğiliminde; ülkede demir cevheri ve kömür başta olmak üzere artan sanayi girdileri dikkat çekiyor. Ekonomik veriler pandemi öncesi seviyeyi yakalarken ülkenin ABD'den yaptığı tarım ürünleri ithalatında belirgin bir artış var. Haftanın ilk işlem gününde Çin Kasım ayı için revize edilmiş dış ticaret dengesini açıklayacak. Ekim ayında ABD Doları bazında 58.4 mia fazla veren dış ticaret dengesinin Kasım ayında 53.8 mia dolar olması tahmin ediliyor. Son 3 yıldan farklı olarak 2020 yılı ABD'in Çin ile olan ticaret açığı gündemi fazla meşgul etmedi. Çünkü bu iki ülke arasındaki ticaret savaşı yerine akut konular vardı. Herşey den önce pandemi ve covid-19'un sosyo-ekonomik etkileri ile mücadele edilmeliydi. Ancak 2021 senesinde Joe Biden döneminde Çin ile ticaret konusunun ne yöne gideceği önemli ve bu taraftaki politikalar merak ediliyor.
Geçtiğimiz hafta Brexit görüşmelerinde aşama kaydedildiği haberleri olumluydu. Ancak haftanın son işlem gününde Avrupa Birliği'nden gelen açıklamaya bakılırsa görüşmelere ara verildi. Aralık ayı son haftasına kadar İngiltere Avrupa Birliğinden anlaşmalı mı anlaşmasız mı çıkacak konusu gündemde olacağa benziyor. Salı günü Almanya Kasım ayı ZEW ekonomik beklenti endeksi son okuma açıklanacak. İlk okumada 39.0 olarak açıklanan ekonomik beklenti endeksinin 45.0 olarak yukarı yönde revize edileceği tahmin ediliyor.
10 Aralık Perşembe günü Avrupa Merkez Bankası (ECB) toplantısı yapılacak. Öncesinde yapılan açıklamalar bankanın varlık alım proğramına 12 ay daha devam edebileceği yönündeydi. Bir başka açıklamada bankacılık sektörü ile ilgiliydi. İlk önce ECB 2021 yılında bankacılık sektörünün temettü dağıtımına izin verecek dendi. Ancak sonrasında 2021 yılının ilk altı ayında temettü dağıtımı konusundaki kısıtlama devam edecek duyurusu yapıldı. Anlaşılan mevcut negatif faiz ortamından zarar gören sektörü 2021 yılında da zorlu bir geçiş dönemi bekliyor. Aşılamaya başlanacak olması Avrupa ekonomisi içinde son derece olumlu ancak iyileşme zaman alacak. Bu nedenle ECB varlık alımlarında süreyi uzatarak gerektiğinde yeni önlemler alabilir.
10 Aralık ABD içinde önemli bir gün gıda ve ilaç kullanımına ilişkin düzenleme yapan otorite FDA aşı çalışmalarını görüşmek için bir araya gelecek. Dünya'nın gözü onay sürecinde ardından gelişmiş ülkeler başta olmak üzere planlı bir aşılama süreci umuyoruz. Bunun yanında ABD içinde önemli bir ihale var. Bu hafta ABD havayolu şirketlerinde 5G teknolojisinin kullanımına ilişikin ihale yapılacak. Bu ihaleden çıkacak sonuç ve beklentiler hisse senedi piyasalarında etkil olabilir.
Geçtiğimiz hafta genelinde döviz piyasasında ABD Doları değer kaybı ve Brexit ile Sterlin ve aşı haberleri ile Euro tarafında yükseliş vardı. Bunun yanında Kanada Doları 2018'den bu yana ABD Doları karşısındaki en yüksek değerine yükseldi. Küresel hisse senedi piyasaları ABD endeksleri önedrliğinde yülselişini sürdürdü. Ancak Alman DAX endeksi bu yükselişe katılmakta zorlanıyor. İkinci teşvik paketine ilişkin görüşemler yeniden başlamış görünüyor. Son olarak 900 mia dolarlık bir teşvik paketi konuşuluyor. Bu haber akışının kıymetli metal piyasasında altın ve gümüş fiyatlamasına olumlu yansıdığı görülüyor. ABD Başkanı'nı seçti ancak senatoda ki koltuk dağılımı henüz kesinleşmedi.Bu şartlarda kongreden teşvik paketinin geçmesi kolay değil ancak Kasım ayı istihdam piyasası raporu ardından en azından çaba artacaktır.
İmalat ve servis sektör PMI endeksleri bekleniyor.
ABD tarafında Kasım ayı istihdamı tahminlerin nerede ise yarısı kadar artış gösterdi. Buna rağmen işsizlik oranının %6.7'e gerilemiş olması pozitifdi. İşgücü piyasası istatistiklerine göre U-3 olarak tanımlanan bu oran toplam işsiz sayısı/toplam sivil işgücü olarak hesaplanıyor. U-3 resmi işsizlik oranı iken U-6 işsizlik oranı göstergesi de istihdam piyasasındaki eğilimi takip için kullanılıyor. U-6 işsizlik oranı içinde toplam işsiz sayısına işsgücüne iş aramaktan vazgeçen kesim ile tam zamanlı iş bulamadıkları için yarı zamanlı çaşılan işgücünü de ekliyor. Kasım ayı U-6 isşizlik oranı %12.0 olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz 25 senede ABD'de U-6 ve U-3 işsizlik oranı arasındaki fark %4-5 arasında gerçekleşti. Ekonominin toparlanmaya başlaması ile U-6/U-3 arasındaki fark Eylül ayında %4.9'a geriledi. Sonraki aylarda her iki işsizlik oranı göstergesi de gerilerken aradaki fark E kim ayında %5.0'e Kasım ayında %5.3'e yükseldi. Bu durum iş aramaktan yorulmış ve ya yarı zamanlı çalışan işgücü sayısındaki artış kaynaklı olduğundan 2021 yılında Amerika'da istihdam piyasasının zayıflayacağı yönünde ilk işaret olabilir.
Yeni haftadan beklediklerimiz
Küresel hisse senedi piyasaları risk alma eğilimi ile yeni rekor seviyelere yükselirken Dolar Endeksi'nde (DXY) düşüş emtia piyasasına yarıyor. Bu hafta da aşı sonrası beklentileri ile bu eğilimde ciddi bir bozulma beklemiyoruz. Ancak bir miktar doygunluk ile aşırı alım ve aşırı satım bölgesinde olan ürünlerde trendin edevam edip etmeyeceği sorgulanırken ivme kaybı görülebilir.